Początki monarchii rzymskiej sięgają tradycji mitologicznych i legend. Według legendy, Rzym został założony przez braci Romulusa i Remusa w 753 roku p.n.e.
Obydwaj bracia byli według mitologii rzymskiej potomkami Eneasza, trojańskiego bohatera uciekającego z zniszczonego Troi. Romulus stał się pierwszym królem Rzymu, a według tradycji historycznej, monarchia rzymska trwała przez około 240 lat.
Pierwszymi siedmioma królami Rzymu byli, według tradycji, Romulus, Numa Pompiliusz, Tullus Hostiliusz, Ankus Marcjusz, Tarkwiniusz Stary, Serwiusz Tulliusz i Tarkwiniusz Pyszny. Bardziej szczegółowe opisy królów można znaleźć tutaj.
Każdy z tych królów miał swój okres panowania i wprowadził pewne zmiany w organizacji rzymskiego społeczeństwa. Na przykład, Numa Pompiliusz miał znaczący wpływ na rozwój instytucji religijnych, podczas gdy Tullus Hostiliusz skoncentrował się na sprawach militarnych.
W okresie monarchii, król (rex) pełnił funkcje kierownicze, wojskowe, sądowe i religijne. Tradycja przekazała imiona siedmiu królów, ale tylko trzech ostatnich uważa się za historycznych. Insygnia władzy królewskiej obejmowały fasces cum securibus, czyli pęk rózg z toporami, noszony przez liktorów, purpurową szatę (trabea), krzesło kurulne z kości słoniowej (sella curulis) oraz laskę z kości słoniowej (scipio eburneus).
Władza monarchów była ograniczona przez instytucje takie jak senat i zgromadzenia obywatelskie. Senat, złożony z przedstawicieli rodów (patres), był organem doradczym. Zgromadzenie kurialne i comitia curiata miały wpływ na wybór nowego króla. Proces elekcji obejmował wróżby z lotu ptaka (auspicia) i zatwierdzenie przez senat.
Społeczeństwo rzymskie dzieliło się na pełnoprawnych członków rodów (patricii) i lud (plebs). Senat, skupiający najstarszych przedstawicieli rodów, oraz zgromadzenia stanowiły ważne elementy struktury politycznej. Z czasem zanikła rola zgromadzenia kurialnego, a rolę pełnoprawnych obywateli zaczęło odgrywać zgromadzenie ludowe (comitia curiata).
Okres monarchii rzymskiej zakończył się obaleniem ostatniego króla, Tarquiniusza Superbusa, w wyniku tzw. Rewolucji w 509 roku p.n.e. Po obaleniu monarchy, Rzym stał się republiką, co oznaczało, że władza została przekazana grupie senatorów, a nie jednej osobie.
Upadek monarchii rzymskiej wiązał się z kilkoma czynnikami, takimi jak:
1. niezadowolenie społeczne z rządów tyrana,
2. zmęczenie walkami z sąsiadami,
3. wpływ idei republikańskich z Grecji.
Rok 509 p.n.e. jest kluczowy, oznaczając koniec ery monarchii i narodzin republiki rzymskiej. Wydarzenia te miały wpływ na całą Italię, a sojusz z Grekami przyczynił się do pokonania Etrusków w bitwie pod Arycją w 504 roku p.n.e. Republika rzymska zaczęła się kształtować, otwierając nowy rozdział w historii starożytnego świata.
Powstanie republiki przyniosło ze sobą nową formę rządów, opartą na zasadzie nowego podziału władzy między różnymi instytucjami.
Warto zauważyć, że opowieść o początkach i upadku monarchii rzymskiej zawiera elementy zarówno faktów historycznych, jak i legend oraz mitologii. Dlatego niektóre wydarzenia i postaci z tego okresu mogą być trudne do udokumentowania zgodnie z dzisiejszymi standardami historycznymi.
```
